Wat?
Stress is een respons van het lichaam op situaties die als bedreigend of veeleisend worden ervaren. Wanneer het lichaam denkt dat het in gevaar is of extra alert moet zijn, maakt het hormonen aan, waaronder cortisol en adrenaline. Cortisol, vaak het “stresshormoon” genoemd, helpt het lichaam om te gaan met stressvolle situaties door verschillende processen te reguleren, zoals het immuunsysteem en het metabolisme.
Stress kan worden gezien als een soort spanning die het lichaam zelf aanmaakt. Deze spanning kan kortdurend en nuttig zijn, zoals bij een noodsituatie waar snelle actie nodig is. Dit type stress wordt acute stress genoemd.
Echter, wanneer stress langdurig aanhoudt, kan het schadelijk zijn voor het lichaam en de geest. Chronische stress kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals hoge bloeddruk, hartziekten, depressie, en een verzwakt immuunsysteem
Er zijn veel verschillende manieren waarop een lichaam Cortisol kan produceren, hier zijn een paar voorbeelden:
- Gevaarlijke situatie (bv in het verkeer)
- Werkdruk
- Faalangst
- Gezonde stress (voor bv een presentatie)
- Te weinig tijd
- …
Reptielenbrein – beschermer
Vaak komt stress door onze externe wereld.
Ieder mens heeft een oerbrein of een reptielenbrein, dat was vooral belangrijk vroeger, wanneer er elk moment een wild dier tevoorschijn kon komen. Op dat moment kan je niet nadenken, ofwel vlucht je ofwel vecht je.
Op een ernstig stressmoment schiet dat reptielenbrein in actie en dat zorgt ervoor dat je niet meer kunt nadenken. Stress zorgt er – in extreme mate – voor dat de cognitieve functies uitgeschakeld worden, dat het immuunsysteem minder werkt en dat de voedselopname niet meer zo vlot verloopt.
Doordat je immuunsysteem verminderd en je niet meer alle voedingstoffen opneemt die je nodig hebt, zal je veel sneller ziek worden en minder snel herstellen. Daarom is het zo belangrijk om vaak je stress in de gaten te houden en indien nodig te laten verminderen (of toch proberen).
Bijvoorbeeld: iedereen kent wel een black-out. Dat komt doordat de persoon iets ziet wat hij of zij niet onmiddellijk herkent en daardoor in de stress schiet, waardoor de cognitieve functies uitgeschakeld worden en de persoon zich niets meer herinnert.
Hoe aanmaak?
De bijnieren maken het stresshormoon Cortisol aan, het verhoogt de bloedsuikerspiegel, waardoor er glucose vrijkomt in het bloed.
Waarom schadelijk?
Een teveel aan Cortisol kan zich uiten in volgende kenmerken:
- Slaapproblemen
- Overgewicht
- Uitputting
- Depressie
- Minder goed immuunsysteem
- Hoofdpijn
- Spierpijn
- …
Hoe wegkrijgen?
Om stress te verminderen is ontspanning nodig, dit kan in allerlei vormen. Hier zijn een paar voorbeelden:
- Gezonde voeding
- Mindfulness
- Voldoende slaap
- Meditatie
- Dingen doen die je graag doet
- Wet van gedachten + law of attraction
- In de natuur
- Koken
- Sporten
- Creatief bezig zijn
- Muziek luisteren
- Plezier maken
- Sociaal contact
- Vermijd ongezonde dingen zoals: alcohol, sigaretten, ongezonde voeding, …
- Voldoende rusten
- Praat over problemen
- Schrijftherapie
- Ademfocus (meermaals per dag 3 minuten de tijd nemen om al je aandacht te besteden aan je ademhaling)
- …
Stress is heel belangrijk om onder controle te krijgen want 95% van de doktersbezoeken zijn te wijten aan ziekten die aan stress gerelateerd zijn.
Het goede eraan is dat je stress voor het grootste stuk zelf onder controle kunt hebben.